Hafıza Geliştirme Teknikleri: Güçlü Bir Hafızanın 6 Yolu

Çağımızda unutkanlık genç yaşlı her yaştan insanın yaşadığı bir sorun haline gelmiştir. Kişinin beslenme düzeni, genetik yapısı, günlük yaşamdaki hareket ve alışkanlıkları, uyku düzeni, stres ortamı hafıza gelişimini etkileyen faktörler arasındadır. İnsanların hafızaları özellikle çocukluk döneminde hızlı gelişmeye uygundur. Hafıza olarak da bilinen hafızayı bazı tekniklerle geliştirmek mümkündür. Bu yazımızda hafıza iyileştirme tekniklerinde öne çıkan 5 yönteme odaklanacağız. Yaygın inanışın aksine hafıza iyileştirme, bilginin depolandığı alanı genişletmek için kullanılmaz. Hafıza geliştirme tekniklerinin amacı hafızayı koruma yeteneğini arttırmaktır. Bu tekniklerin uygulanmasında herhangi bir yaş sınırlaması yoktur. Bu teknikleri 5 başlık altında inceleyebiliriz.

Egzersizle Belleği Geliştirme

Oyun oynayarak zihni dinç tutmak en etkili hafıza geliştirme teknikleri arasında yer alıyor. Hafızayı geliştiren oyunlar oynamak iyi bir egzersiz yöntemidir. Bu tür oyunlar genel olarak çocuklara yönelik geliştirilmiş olsa da yetişkinlerin hafıza gelişiminde de etkilidir. Bu oyunlardaki hafıza geliştirme çalışmaları; mekansal hafıza, görsel hafıza, kısa süreli hafıza ve işitsel hafıza becerilerini geliştirmektedir.

Hayal Gücü/Canlandırma ile Hafızayı Geliştirme

Hayal kurarak görsel hafızanızı daha keskin tutabilirsiniz. Bellek söz konusu olduğunda en kolay saklanan bilgi görsel bilgidir. Bu nedenle görsel hafıza gelişimi önemlidir. Örneğin; Bir caddenin adını birinden duyduğunuzda hatırlamanız zor olabilir ama sokağı gördüğünüzde kolay kolay unutmazsınız. Çocuklara bir şeyler öğretmek istediğinizde hikayeler anlatarak bilgiyi görselleştirmelerine yardımcı olursanız bu onların hafızasında daha kalıcı olacaktır.

Gruplandırma veya İlişkilendirme Yoluyla Bellek Geliştirme

Gruplama en sık kullanılan hafıza geliştirme teknikleri arasındadır. Gruplama, farklı nesneleri veya olayları uzun süreli hafızada tutmak için kullanılan bir tekniktir. Örneğin; Elimizde bulundurduğumuz bir listede armut, elma, deterjan, sabun, portakal yazıyor. Bu listedeki maddeleri aklımızda tutarak armut, elma ve portakalları bir gruba, deterjan ve sabunu ise diğer gruba kaydediyoruz. Bunu nesnelerin ortak özelliklerini kullanarak yaparız. Bu özellikler baş harfler veya renkler olabilir. Eski bilgilerle yeni öğrenilen bilgiler arasında bağlantı kurulmasına ilişkilendirme denir. Bu teknikle mevcut bilgiler ile yeni bilgiler arasında benzerlikler ve ilişkiler kurarak bilgilerin hafızamıza yerleşmesini kolaylaştırıyoruz.

Uyku ve Beslenme Alışkanlıklarını Düzenleyerek Belleği Geliştirme

İyi hafızanın formülü güçlü bir vücut ve dolayısıyla iyi uyku ve beslenme düzenine sahip bir vücuttur. Uyku sadece hafıza gelişimi için değil aynı zamanda genel sağlığımız için de oldukça önemlidir. Ancak uykunun doğası dikkate alınması gereken bir şeydir. İhtiyaç duyulan şey kesintisiz ve kaliteli bir gece uykusudur. Bu hem yetişkinlerde hem de çocuklarda hafıza gelişimi için çok önemlidir. Doğru bir uyku, yüksek dikkat ve konsantrasyon sağlar. Bu da yeni öğrenilen bilgilerin uzun süreli hafızada tutulmasını kolaylaştırır. Hafızayı geliştirme yolları arasında uykunun yanı sıra beslenme de önemli bir yere sahiptir.

Nimonic Yöntemi ile Bellek İyileştirme

Ninnomik yöntem okullarda öğretmenlerin sıklıkla kullandığı bir yöntemdir. Hatırlanması zor bilgileri kolay olanlarla desteklersek, zor bilgilerin hafızaya işlenmesi kolaylaşacaktır. Ezberlememiz gereken listelerde nimonik yöntemi kullandığımızı görüyoruz.

Nimonik Okuma Nedir?

Nimonik okuma, hafızayı geliştirmede en yararlı öğrenme tekniğidir. Bu teknik, bazı hatırlatıcılar yardımıyla bilginin hafızadan daha kolay çağrılmasını amaçlamaktadır. Özellikle uzun süreli hafızanın geliştirilmesinde kullanılan etkili bir tekniktir. Nimonik okuma tekniği özellikle sözlü bilgilerin ezberlenmesi gereken konularda kullanılır. Örneğin; Yabancı dil öğrenirken nimonik okuma tekniği kullanılır. Fizikte kullanılan ideal gaz denkleminin ezberlenme yöntemine örnek verebiliriz. Pv=nrt denklemini hatırlatmak gerekirse “Paran vkomplo Ne RAhaT” cümlesi kullanılıyor. Veya elementler tablosunda 1A grubu metalleri hatırlamak için kullandığımız kelime.HAydar Paşa Lisesi Çoktankoşmak ksimyacı RABia'nın CeStek bir FBENRlattı” buna bir örnektir. Nimonik okuma tekniğinin üç aşaması vardır. Bunlar;Hayal: Ezberlenecek bilgiler hikaye anlatımıyla, hayal gücüyle düşünülür ve hafızaya kaydedilir. Bu da öğrenilen bilgilerin daha kalıcı olmasını sağlar.Atıf: Yeni bilgiyi önceden öğrenilen bilgi veya olaylarla ilişkilendirmek, bilginin kodlanmasına yardımcı olur.Atama: Yeni öğrenilen bilgilerin hafızada bir kategoriye yerleştirilmesi hafızada tutulmasını kolaylaştırır. Tüm bunların dışında mizah da nimonik okuma tekniği için etkili bir yöntemdir. Komik bir video, fotoğraf ya da söz, bilginin sonradan çok kolay bir şekilde hafızadan çağrılmasını sağlar.

Hafızayı Güçlendiren Yiyecekler

Omega 3 denince akla ilk gelen besin hafızayı zinde tutmak için eşsiz bir kaynaktır. Kişinin beslenme alışkanlığı beynin çalışma sistemini doğrudan etkiler. Vücuda alınan besinlerle konsantrasyon süresini arttırmak mümkündür. Bu nedenle hafıza gelişiminde beslenme çok önemli bir faktördür. Hafızayı güçlendirmeye yardımcı olan besinler şunlardır: Omega 3 açısından zengin balık, badem, kivi, mango, brokoli, E vitamini açısından zengin. Dopamin ve epinefrin düzeylerini artıran yoğurt, süt, peynir. B6, B12 ve folik asit içeren tahıllar. B6 vitamini açısından zengin fıstık ezmesi. Odaklanmayı artıran koyu çikolata. Beyni serbest radikal hasarından korur. K vitamini açısından zengin yaban mersini, böğürtlen, çilek, kuşkonmaz ve brokoli, A, D, B12 vitaminleri ve B grubu vitaminleri içeren yumurta, B grubu vitaminleri ve folat içeren ıspanak, hafızayı uyaran polifenoller içeren kırmızı lahana, ceviz açısından zengin Omega 3, 6 ve fitokimyasallar. Bu besinlerin tamamı mevsiminde yeterli miktarda tüketilir. Aksi takdirde hafıza gelişimini olumlu yönde etkileyecektir. Tüm bunların dışında doğum sonrası bebeğin ilk 6 ay emzirmesi zeka ve hafıza gelişiminde oldukça önemlidir. Çünkü anne sütü beyin gelişimi için gerekli olan tüm besinleri içerir. Belleğin nasıl çalıştığını öğrenmek, bellek gelişimiyle ilgili birçok sorunuza cevap verecektir. Peki “İnsan Hafızası Nasıl Çalışır?” Bir bakın derim.