Biyotik Nedir? Biyotik Faktörler Nelerdir?

“Biyotik nedir?” Merak ediyorsanız bu tanım doğada canlı olan her şeyi ifade etmek için kullanılıyor. İnsanlar, bakteriler, bitkiler, hayvanlar ve mantarlar gibi canlı organizmaların kendi yaşamları üzerinde etkisi olması biyotik faktör olarak tanımlanmaktadır. Canlı organizmalar, ışık, sıcaklık, iklim, su, ortam pH'ı, mineraller ve toprak gibi mevcut ekosistemleri tamamlayan cansız bileşenlere bağımlıdır. Bunlara abiyotik faktörler denir. Abiyotik bileşenler türü ve çevreyle uyumluluğunu belirler. Organizmaların büyümeleri ve hayatta kalmaları için hem biyotik hem de abiyotik ihtiyaçları vardır.

Biyotik Faktörler Nelerdir?

Ekosistemdeki biyotik bileşenler; Üç gruba ayrılırlar: tüketiciler, ayrıştırıcılar ve üreticiler. Ekosistemdeki biyotik bileşenler fonksiyonlarına göre ayrıştırıcılar, tüketiciler ve üreticiler olarak üç alt gruba ayrılır: Üreticiler: Cansız bileşenleri inorganik bileşiklerden organik bileşiklere dönüştürürler. Örnek olarak bitkiler, algler ve bazı bakteri türleri verilebilir. Üreticiler arasında en iyi bilinen örnek, glikoz ve oksijen üretmek için karbondioksit, su ve güneş ışığından enerji kullanan fotosentezdir. Tüketiciler: Enerjisini bazı tüketicilerden veya üreticilerden alır. Tüketiciler beslenmelerine göre yalnızca üreticiler (otçullar), yalnızca tüketiciler (etoburlar) veya hem üretici hem de tüketiciler (omnivorlar) olarak sınıflandırılır. Ayılar omnivordur, kurtlar etoburdur ve sığırlar otçul hayvanlara örnektir. Ayrıştırıcılar: Tüketicilerin ve üreticilerin ürettiği kimyasalları daha basit moleküllere parçalayarak organik atıkları yeniden kullanılabilir hale getirirler. Ayrıştırıcıların ürünleri üreticiler tarafından kullanılabilir. Mantarlar, solucanlar ve bazı bakteriler ayrıştırıcılardır. Abiyotik faktörlerde ışık, yaşam için gerekli olan enerji kaynağını sağlaması ve sıcaklığın canlılardaki biyokimyasal reaksiyonları desteklemesi nedeniyle önemlidir. İklim biyolojik çeşitliliği artırır, su ise fotosentezi, kemosentezi ve topraktaki minerallerin bitki kökleri tarafından alınmasını sağlar. Ortam pH'ı hücresel aktivitelere ve biyokimyasal olaylara yardımcı olur. Mineraller ve toprak aynı zamanda bitki örtüsünü zenginleştirmek için canlılara ve ayrıştırıcılara destek sağlar.

Ekosistemlerde Biyotik ve Abiyotik Faktörler

Ekosistemler tüm bileşenleri içerir. Örneğin duvarda büyüyen sarmaşık bir bitki ekosistemi olarak düşünülebilir. Bitkilerde ve toprakta bulunan bakteriler biyotik faktörler, sarmaşıkların gelişimi için gerekli olan ışık, su, hava ve sıcaklık ise abiyotik faktörlerdir. Ancak bu ekosistemde sarmaşığın alması gereken güneş ışığı miktarı, toprağındaki besinler ve sarmaşığın kendisinde bulunabilecek bir hastalık gibi bazı sınırlayıcı faktörler olabilir. Sınırlayıcı faktörler, ekosistemdeki biyotik veya abiyotik büyümeyi kısıtlayan özelliklerdir. Bunun bir örneği yağmur ormanlarındaki ışık miktarıdır. Ormandaki bitki büyümesi için ışık sınırlıdır. Bu nedenle bitki çeşitleri arasında rekabet çok fazladır. Ancak rekabet çok olsa da ekosistemdeki tüm sınırlayıcı faktörlerin değişmesi için aynı anda yalnızca bir faktörün değişmesi gerekiyor. Bilim dünyasına dair daha fazla içerik için “Tıpta Monoterapi Nedir?” konusuna bakın. başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.